Szkoła Podstawowa nr 2 im. Floriana Adamskiego
w Chełmie Śląskim

Ćwiczenia przygotowawcze do prawidłowej artykulacji zaburzonych głosek

Godziny pracy logopedy szkolnego
Małgorzata Manecka
Konsultacje i instruktaż dla rodziców w godzinach pracy logopedy.

PORADY LOGOPEDYCZNE DLA RODZICÓW:

• Postaraj się, aby wypowiedzi kierowane do dziecka były poprawne;
• Zalewaj dziecko „kąpielą słowną”;
• Staraj się odpowiadać na pytania zdawane przez dziecko;
• Prawidłowe gryzienie, żucie i połykanie mają bardzo istotny wpływ na rozwój mowy dzieci dbaj o prawidłowy przebieg tych czynności:
• Zwróć uwagę na słuch dziecka - jeżeli coś cię niepokoi skontaktuj się z lekarzem;
• Nie zmuszaj dziecka leworęcznego do posługiwania się prawą ręką w okresie kształtowania mowy;
• Nie zmuszaj dziecka do wczesnego wypowiadania głosek bez osiągnięcia odpowiedniej sprawności narządów mowy;
• Mów zawsze w nawiązaniu do konkretnych znajdujących się w zasięgu wzroku przedmiotów czy obrazków, często powtarzaj te same informacje, zachęcaj do utrzymywania kontaktu wzrokowego;
• Staraj się ograniczyć kontakt z komputerem, telewizją na rzecz wspólnej rozmowy, czytania książek, wspólnej zabawy, wykonywania domowych czynności;
• Doceniaj, chwal, nagradzaj za każde osiągnięcie;
• Ucz wierszyków i rymowanek, wprowadzaj zabawy paluszkowe np. Idzie rak nieborak, Sroczka kaszkę warzyła. Rytm i koordynacja mają ogromne znaczenie dla rozwoju, płynnej zrozumiałej mowy;
• Prowadź ćwiczenia oddechowe: dmuchanie baniek mydlanych, dmuchanie na lekkie przedmioty, dmuchanie na wiatraczki, granie na prostych instrumentach muzycznych: trąbka, flet, zdmuchiwanie świeczki, picie i dmuchanie przez słomkę itp.
• Wprowadzaj proste ćwiczenia gimnastyki buzi i języka w formie zabawy np.. buziaki dla mamy, oblizywanie się jak miś po zjedzeniu miodu, koniki, sięganie językiem do nosa, do brody, do prawego ucha, do lewego ucha, liczenie ząbków językiem itp.

• 3 latek – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, b, m, n, f, w, t, d, l, k, g, ch, j, ś, ź, ć dź);
• 4 latek – wymawia s, z, c, dz;
• 5 latek – wymawia sz, rz, cz, dż;
• 6 latek – wymawia r;
• 7 latek – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.

• ogryzanie pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: a, e, f, w;
• przyjmowanie pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: i, y;
• zwężanie i zaokrąglanie warg przy przyjmowaniu pokarmu – przygotowanie do wymawianie głosek: o, u;
• zamknięcie ust po oddzieleniu kęsa pokarmu – przygotowanie do wymowy głosek: p, b, m;
• utrzymanie pokarmu na środkowej części języka – przygotowanie do wymowy głosek ciszących i syczących: ś, ź, ć, dź, s, z, c, dz;
• uniesienie czubka języka do wałka dziąsłowego (twarde miejsce za górnymi zębami) – przygotowanie do wymowy głosek: sz, ż,cz, dż, r, l, t, d, n.

• Wszystkie zmiany anatomiczne w budowie aparatu artykulacyjnego (krótkie wędzidełko podjęzykowe, zbyt duży język, język gruby, zbyt napięty, język leniwy – leżący w dole jamy ustnej, rozszczepy podniebienia, warg, przerośnięty trzeci migdał.
• Podczas artykulacji dziecko wysuwa język między zęby lub dotyka wargi.
• Brak komunikacji dziecka z otoczeniem, dziecko nie rozumie mowy innych osób, nie reaguje na polecenia lub nie wykazuje zainteresowania kontaktem z innymi dziećmi.
• Dziecko trzyletnie nie wymawia którejkolwiek ze samogłosek.
• Dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne np. „d” na „t”.
• Opóźnienie w nabywaniu kolejnych etapów mowy sa większe niż 6 miesięcy.
• Dziecko zniekształca głoski lub zastępuje je innymi, które nie występują w języku polskim np. wymawia „r” gardłowo.
• Dziecko jąka się, miewa blokady i często powtarza głoski, sylaby lub ma problemy z rozpoczęciem mowy.
• Gdy mamy wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy np. nie reaguje na niektóre dźwięki (np. wysokie) lub często prosi o powtarzanie wypowiedzi.
• Dziecko mówi przez nos.